ET AORD NIE                                                                                 

 

Wètter meej dur mene kòp schôot toenk dees onderwèèrp heurde waar en gebeure meej smoeder. Al wir en hil wèèl geleeje han ènnegte van der zoone et iedeej opgevat dèsse meej der höshauwes ene keer op vekaansie zon gaon nòr Spanje. Ze vroege òf ons moeder meej wo gaon, dè waar wè leuk vur der. Nò dèssenet er en paor keer oover gehad han waare zet eens. En dêel van de rèès bèt êene gezin in den ootoo, et aandere stuk bèt aandere. Toendertèèd waar dè nòg en hil òngaon, veul kielemeeters oover wèèreme snèlweege, meej ginnen èèrkoo, dè nie dè. Ze zaaten èèreges in en hootèl òn de Costa Brava. Dè waar ammel goed gereegeld. Lekker weer, goej eeten èn drinke, de klèènkènder laagen int zwèmbad, de grôoten ok. Mar himmel in den haok waar et nie. Nò wè praote kwaam et hôoge woord erèùt, ze wo nòr hèùs, ze ha ginnen aord daor in de vrèmde. Den dag erop zèèk nòr Schiphol gereeje om ze òp te haole. Gewoon in deren èège tèùn waar ze ziels gelukkig. Daor kos ginne kòsta teegenop.

Ak naa nòr men èège kèèk dan hèk ok nòg wèl wè te mèlde. Et gebeurde nie dikkels, omdèkket òngegeeven ha bè den irste keer dèt vurkwaam. Mar jè, soms lôopet nie zôoas ge wilt èn kunde nie aanders. Ik waar in dieje tèèd ok mistal laoter tèùs as de gemiddelde wèèrkmeens. Mar ak dan töskwaam èn de gedèène waare der aaf, dan hak ginnen aord. Ik zo zôo wir omdraaje ak kos. Zon kaol kiet dès niks vur mèn. De liste jaore moeket wèl aksèpteere want ik moet de gedèène naa zèlf doen. Dus ak dan ginnen aord hèb leejet òn men èège.


Dè gevuul van ginnen aord hèbben is nie hèndeg. Ge hèt ginne rust. Ge hèt nèèreges gin zin in, alles ommoe heen is nie interesaant. Waor dè gevuul vandaon komt daor kunde dikkels ginne vinger oplègge. Et êenegste waor ge òn dènkt is, ik moet maoke dèk hier wèg koom. Dè wil nie zègge dègge heimweej hèt want zèède verkast gaoget mistal al wir veul beeter. Ik moet zègge dèt mèn nie ga ooverkomt. Ik vèènet nogal gaa goed waor dèk zit òf lig. Dè hèk dan nie geörreve van smoeder. Aander dinge wèl mar daor ginget naa nie oover.


Dèk nie zo gaa ginnen aord hèb, dès naa wèl dèùdelek. Mar ak wir trug zèè in Tilburg zèèk wèl hil tevreeje. Et heej me ok nôot kunne bekoore om vur men wèèrk te gon verhèùze bèùte Tilburg. Ginnen baos ha zon goej argemènte dèk men èège stad daorveur zo verlaote. Meschient zok gòn twèffele asse nèt as hier en Tilburgs schrèèfatteljee han. Mar al meej al dènk ik dèt muntje toch wir richting mèn stad zo valle. Daor hèk aord.

 


Fraans Kernillese


ÈLK JAOR MEEJ DE LÈNTE



Ak dees verhòltje zit te schrèève vliege de panne rond et hèùs

èn leej den bôom zowèt plat in de tèùn. Èn wörom? Umdètter

ene vurjaorsstörm oover et laand gao. Zôo êene waorvan ge öt

oewe jas waajt. Gewit wèl, êene waorbè ge alles wilt doen, ast

mar binneshèùs is. Nèè, dan en paor weeke geleeje toen zowèt

iederêen op en teras zaat te geniete vant zunneke. Dès tòch

aandere koek, mar alle tweej heureze bè de lènte.


Smèèreges hèdde onder oewe jas en trui nôodeg, mar smiddags

kundet makkelek allêen meej oewe jas aaf. Zôo dènkte van lèkker

nòr bèùte, int zunneke, mar vèèf menuute laoter zèède zèèknat

dur en plènsbui van jewèlste. Dan dènkte, soodejuu hak mar en

pluu meejgenoome. Nie zèèke, dès lènte.


Gaode en paor daoge wèg, dan witte zèllefs as vènt nie wègge

meej moet neeme. De vurspèllinge vant weer daor kunde nie op

vaore, want et weer is zo veraanderlek ast weer, dè zeej et

gezègde nie vur niks. Veul geluk hèdde nôodeg èn ok en plan

Beej vur ast aanders is. Dè hèdde in de lènte.


Hèdde ene sombere tèèd aachter de rug meej veul donkere

daogen in de wènter, waorbè ge hil oewe vurraod vietemiene

hèt verspuld, dan krèède wir de kriebels om nòr bèùte te gaon.

Ge heurt de veugeltjes wir flèùte èn ziet de daoge alwir zuutjes

lènge. Dan gaode nòr de lènte.


Ziede in de kraant footookes van de lammekes die geboore zèn,

òf laote ze weete int nuuws dèt urste kievietsaaj is gevonde. Òf

ziede bè oewe gang dur de Heuvelstraot de winkels wir vol meej

kleureg goed hange? Dan kunder van ötgaon dèt nie lang mir

inheej. Ènt is wir lènte.


Agge nie zon gevuulsmeens zèèt, dan zogget ok zôo kunne zèèn

dègge in hil dè gezêever hierboove gin èèrg hèt. Gewoon op ene pepiere kelènder kèèke èn dan ziede ok wèl wètter bè de twintegste mèrt stao. Op et noordelek halfrond daor begient vendaog de lènte.

Hoe dan ok, dè gevuul van dèt wir van veurenaafaon gao begiene, daor zèn veul meense tòch èlk jaor wir meej in dere sas. Ookeej, ge kunt ok ooverdrèève. As de wirsberichte zègge dè de zon schènt èn de tèmperetuur in de dubbele sèèfers geschreeve gao wòrre, ziede al meense in hèmmekes èn kòrte broeke lôope. Dès dan ooverdreeve vèènek. Mar jè, in derre kòp hèbbeze de lènte.

Zo assek et naa hèb geschreeve, zènt allêen mar poozetieve dinger dieter nòr boove koome ast oover de lènte gao, mar dieje medòllie heej tweej kaante. Hil dieje lange wènter zaat vol meej donkere daoge. Die amtenaare vant rèèk èn de geminte hèbbe toen niks kunne zien asse van binne nòr bèùte kêeke. Dus zèn ze öt verveeling mar wè gòn doen èn gòn zörrege dè dieje blaawen brief van de belastinge op tèèd bè oe in de bus zu valle. Ok dè zèn sènte ... eeeh, is lènte.

Fraans Kernillese 

DE KLEERE KRÈÈGE

Teegesworreg zitter aagter et iedeej van de kringlôop en verdienmedèl. Want meej alles dè wè volk trèkt, daor kunde meej verdiene. Òffet naa vur en goej doel is, òf ommer oewe kòst meej te verdiene, et gaoter om wètter onder de streep oover blèèft. Èn òf ge der naa en aander meej hèlpt òf oewèège, dè mòkt dannie èùt.Der zènner nògal wè bègekoome de lèste jaore. Èlleke stadswèèk heej vort wèl ene kringlôopwinkel, ge snapt nie waor ze der spulle vendaon haole. Bè enen hôop van die winkeltjes kunde oe kont nie keere, zo vol staogeter mistal.

Vruuger hadde nie zoveul van die zaoke. Dè kwaam dènk ik omdè èlk höshaawe zon bietje zenen èège kringlôop ha. De miste höshaawes hant nie zo brêed. Dus asser klèènmanne bè kwaame ginge ze urst es kèèke wètter in de ònbiejing waar bè de nòste femielie. Èn wèsse dan nòg meer nôodeg han wier zoveul meugelek zèlf gemòkt. Kzie ons moeder nòg zitte asse meej en hòknòld de flenèlle doeken ònt omboore waar. Èn die lappe kwaame mistal nie öt ene winkel, der waar aatij wèl iemes in de femielie die in de tèkstiel wèrkte. Braaje kos ons moeder ok as den bèste.

Waarde nie den urste in de rij dan krêede de kleere van en aawere bruur òf zuster, òf kleere die êen van oew neeve òf nichte òn gehad han. Khè ôot es en bèkkersbroek òngehad waorvan de pèèpe omgeslaon waare. Dè waar toen nie aanders èn niemes diejet in zenne kòp dörfde te haòle om daor oover te klaoge. Ge wiest nie beeter.

Tòch kwaamet veur, dè de vurraod kleere in de femielie den beebieboem nie bè kos haawe. Èn et kos ok zèèn dè de vòllegende jas tòch nòg drie maote grotter waar dan dèsse verwòcht han dègge zot groeje. Dan koste meej en briefke van de peròchie bè Vinsènsiejes enen aandere jas gòn haole. Èn dan bedoel ik, nie ötzuuke mar gewôon meejneeme wèsse oe in oew haande gaave.

Vinsènsiejes wier bestierd dur de vliegkappe. Dè waare nonne meej van die grôote witte kappen op dere kòp. Ze lêeke wèl op vliegende meuwe. Agget goed bekèkt waar Vinsènsiejes èègelek den urste kringlôopwinkel die we kènde, want alles wègge daor kost haole waar twiddehaans. Òffer gèld òn te paas kwaam dè kan ik me niemer heuge, ge wierter gewôon nòr toe gestuurd. Èn van jongsaafaon wierde al geleerd dègge gin vraoge moes stèlle. Löstere dè moeste wèl.

Hil mene jeugd hèk menèège gin memènt druk gemòkt oover wèk òn ha. Bèùtespeule daor waarde meej beezeg. Ik waar hêel lang et jongste mènneke tèùs. Èn meej en braajende moeder èn en naojende aawere zus hakket nie gaa koud. Ik kos aatij de kleere krèège --- mist van aander.

Fraans Kernillese

OP DE FIETS

Op de fiets dès nie zomar iets, hier in ons kikkerlaand ist en verheeve menier van vervoer. Ge hèt de vrijhèèd om te gaon èn staon waor ge wilt. Dè kunde rèùm neeme, want der wòrt oe wèènig in de wèg geleej agge op oe fietske zit. Òf ge naa meej òf teegenet verkeer infietst, dè kunde bekaanst zonder dètter iemand praot oover mòkt. Èn aggem èèreges kwèèt wilt lòttem tòch aachter waoret jouw ötkomt. Bè de geminte hèbbezer en afdêeling veur om alles wètter in de stad rondzwèèrft op te laoje èn aaf te leevere bèt AFAC, òfwèl “Algemeene Fiets Afhandel Centrale”. Ze bewaorenet en tèdje zôodègge oe fiets daor wir op kunt haole, mar dè doener nie zòveul. Dus dan wòrreze opgeknapt bè la Poubèl èn wir verkòcht. Ik dènk dèsse daor ok wèl en paor draaideurfietse hèbbe.

Mar agge naa òn mèn vraogt hoe zèède zo vergroeid meej dè fietse, dè kank èègelek nie vertèlle, ge digget ennêenekeer. Ik kan me nie heuge dèk kepòtte kniejes ha omdèt nòg nie ging zôoast moes. Wèl weetek dèk meej en vultegrôote heerefiets meej êen bêen onder de stang deur dur de straot ònt kròsse waar, ast mar fietste dan diddeter meej. Êene keer hèk smèèreges toenk nòr school onderwèg waar nòg zitte drôome, ik reej aagterop ene stilstònde vrachtwaoge. Ik ha mene kòp goed gestôote wantek hielter en hèrseschudding òn oover. Dòrnao hèkze niemer gebrökt, die hèrses. Khè ôot ene keer en nuuw fiets gekreege, die mochtek gòn haole van smoeder op et Smidspad. Toen waar dè nog en drukke winkelstraot. Ik krêeg die fiets omdèk beute de wèèk nòr et hôoger onderwèès moes, et waar ok de lèste nuuw fiets diek ôot gereeje hèb. Naa gebrèùkek men fiets vurret vervoer in de stad ast nie te kaoj weer is, mar tis èègelek te wèèneg dèkkem vat. Èn ast toelòt gòmme saome wèlles en stukske fietse, dè wil zègge dè ik op de fiets gao èn mèn vrouw op de skoetmebiel. Dan doemme op zonnen dag en rondje, zon bietje van vèèfendèrtig kielemeeter. We lègge gereegeld aon vur en bèkske kòffie, dan zèmme saome tòch goed enen dag onder de panne. As we dè fietsrondje èèreges aanders wille doen dan laojek hilt gedoentje in den ootoo èn dan maoke we in en aander dêel vant laand en schôon roete. Moeker wèl bèzègge dè ast en bietje begint te heuvele, dèk gaa en illektrieke fiets huur, dan haaw ikket ok beeter vol.



Fraans Kernillese